Open brief 'Rookmelders bij ouderen, wie helpt?'

Brussel, 8 april 2025.

OPEN BRIEF aan:

• Brussels staatsecretaris voor Brandbestrijding Ans Persoons

• Brussels staatsecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou

• het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie

• de 19 gemeentebesturen in het Brussels Gewest

Betreft: Rookmelders bij ouderen, wie helpt?

Geachte mevrouw/meneer,

Per 1 januari zijn rookmelders verplicht in alle woningen in het Brussels Gewest. Dat is per definitie een goeie zaak. Alleen is dit niet voor iedereen een evidentie, en zeker niet binnen de doelgroep die het Gewest in deze als prioritair beschouwt: oudere huiseigenaars die in de eigen woning wonen. Want zo zijn er best wel wat.

“Val niet over

jouw rookmelder”

Jazeker, een rookmelder zorgt voor meer veiligheid. Een rookmelder ophangen niet altijd. Een rookmelder slaat immers alarm bij rookontwikkeling, maar niet bij een valpartij tijdens het ophangen van die rookmelder. En dat zou wel eens net een groter gevaar kunnen vormen voor ouderen en fragiele mensen. Want rookmelders moeten uiteraard aan een plafond worden opgehangen. Niet moeilijk, maar wel hoog. Je zal maar 81 zijn en eenzaam en alleen wonen, in een anonieme grootstad. Kruip dan vooral niet op een oude en gammele trapladder met een rookmelder in je hand.

Het Brussels Ouderenplatform pleit niet tégen rookmelders. Verre van zelfs. Dat je in deze moderne (synthetische) tijden maar gemiddeld 3 minuten tijd meer hebt, om een brandende woning te verlaten, is ernstig. Rook is giftig en dodelijker dan de vlammen zelf. (Lees er gerust onze reportage op na in ons BOp-Magazine.)

Een late communicatiecampagne uitrollen, is niet genoeg. Ze dient ook geflankeerd met ondersteuningsacties. Heeft de overheid ook daarover nagedacht? Een verplichting invoeren, is makkelijk. Voilà, ’t is gebeurd. Jaren later dan in de andere Gewesten, maar dat doet er even niet toe. Wat er wel toe doet, is dat de verplichte rookmelders op een veilige manier kunnen worden opgehangen, ook bij mensen die dat beter niet meer zelf doen.

Het Brussels Ouderenplatform roept iedereen op om daarbij te helpen: buren en buurtwerkers, lokale dienstencentra, ocmw’s, thuisverplegers, iederéén…: bied je hulp aan aan wie ze kan gebruiken. Aan de overheid om ook dat mee mogelijk te maken. Zorg dat de structurele hulp aan lokale dienstencentra en buren-hulpnetwerken op punt staan: ze zijn allen onderbemand.

Gebruik de rookmelders om vastgeroeste deuren van geïsoleerde mensen in onze grootstad open te krijgen: wij komen jou helpen. We installeren rookmelders en komen ze maandelijks eens testen. In ruil voor een kop thee of koffie en een babbel. Ja, toch?!

Maar hoe goed bedoeld ook: helpende handen doen dit best goed doordacht. Wie rookmelders ophangt, moet ook weten waar precies. De brandweer helpt daarbij: sensibiliseringswerkers komen op afspraak aan huis en geven advies. Occasioneel wil de sensibiliserings-dienst van de Brandweer ook rookmelders ophangen bij wie dit niet meer kan. Zij het niet in huizen met plafonds hoger dan 3 meter: te hoog dus niet… veilig. En zo zijn er best nog wel wat plafonds in onze hoofdstad.

Ze zijn verplicht, die rookmelders. Nu ook de ondersteuning verplichten. Of ze nu van het Gewest komt, vanuit VGC en Cocof of vanuit de gemeentes & OCMW’s: dat mogen de politici uitmaken. Regering of niet: aanpakken, elk op zijn/haar niveau!

Namens het Brussels Ouderenplatform

Ronald Vrydag, directeur

Zaterdagplein 6, 1000 Brussel

02 210 04 79

ronald.vrydag@bop.brussels